11 listopada obchodzimy Narodowe Święto Niepodległości. To doskonała okazja, by okazać patriotyzm i szacunek dla historii, wywieszając biało-czerwoną flagę. Ale czy wiesz, kiedy i jak to robić, a czego absolutnie nie wolno? Przygotowaliśmy krótki przewodnik, by twój gest był zgodny z przepisami.
Instytucje państwowe i samorządowe mają obowiązek wywieszenia flagi 11 listopada. Natomiast dla osób prywatnych jest to dobrowolna forma manifestowania patriotyzmu – od 2004 roku każdy obywatel ma prawo do eksponowania flagi przez cały rok, nie tylko w dni świąt narodowych. Nie jest to jednak obowiązkowe.
Zasady i przepisy wywieszania flagi RP. Jak uniknąć błędów 11 listopada?
Istnieją dwa warianty polskiej flagi państwowej, ale tylko jeden jest przeznaczony do powszechnego użytku:
Flaga bez godła (dwa równe pasy: biały i czerwony): Uniwersalna i właściwa do wywieszania przez każdego obywatela na budynkach prywatnych.
Flaga z godłem (orłem w białym pasie): Jest zarezerwowana wyłącznie dla ściśle określonych instytucji, takich jak placówki dyplomatyczne, konsulaty, lotniska cywilne czy kapitanaty portów.
Osoby prywatne, wspólnoty i spółdzielnie powinny wywieszać wyłącznie flagę bez godła – prostą biało-czerwoną. Na fladze nie wolno umieszczać również żadnych napisów, rysunków, znaków ani dodatkowych oznaczeń (np. reklamowych).
Pamiętajmy, że flaga państwowa Rzeczypospolitej Polskiej musi być traktowana z szacunkiem. O czym trzeba pamiętać?
Flagę można wywieszać od świtu do zmierzchu. Jeśli ma pozostać na maszcie po zmroku, powinna być odpowiednio oświetlona.
Flagi nie powinno się również wywieszać w dni bardzo deszczowe, podczas zamieci śnieżnych lub przy wyjątkowo silnym wietrze, aby jej nie uszkodzić i nie narazić na zabrudzenie.
Flaga musi być czysta, wyprasowana, niepodarta, niepostrzępiona i mieć czytelne barwy (nie może być spłowiała).
Flaga nie może dotykać podłoża, ziemi, wody ani elementów, które mogłyby ją uszkodzić lub zabrudzić (np. gałęzi).
Przy wywieszeniu pionowym (np. z okna), kolor biały powinien znajdować się po lewej stronie, patrząc w kierunku flagi. Przy wywieszeniu poziomym – biały pas jest zawsze na górze.
Pamiętajmy o hierarchii. Jeśli obok siebie eksponowane są inne flagi (np. UE, samorządowe), flaga państwowa RP ma zawsze pierwszeństwo.
Co grozi za znieważenie flagi?
Niewłaściwe eksponowanie lub znieważenie symboli narodowych podlega ochronie prawnej i może nieść konsekwencje. Przepisy te reguluje m.in. Kodeks Karny (art. 137) i Kodeks Wykroczeń (art. 49).
Znieważenie, zniszczenie lub usunięcie flagi może skutkować grzywną, karą ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Naruszenie przepisów o godle i barwach (np. wywieszenie brudnej lub zniszczonej flagi) może zostać potraktowane jako wykroczenie zagrożone karą aresztu lub grzywny (nawet do 5000 zł).
Pamiętajmy, że jeśli flaga jest już nieużyteczna, nie wolno jej wyrzucać do zwykłego kosza. Materiał symbolu narodowego należy zniszczyć w sposób godny, np. rozdzielając pasy materiału i oddając do utylizacji lub paląc w miejscu niepublicznym.