Sąd stwierdził w oświadczeniu, że Netanjahu i Gallant „ponoszą odpowiedzialność karną” za „zbrodnię wojenną głodu jako metody prowadzenia wojny; oraz zbrodnie przeciwko ludzkości polegające na morderstwach, prześladowaniach i innych nieludzkich czynach”, a także za „celowe kierowanie atakiem na ludność cywilną”.
Reakcje na wyrok MTK
Izrael prowadzi wojnę w Strefie Gazy od ponad roku, zabijając dziesiątki tysięcy ludzi, próbując wykorzenić Hamas w odpowiedzi na atak Hamasu 7 października 2023 r.
Biuro Netanjahu określiło zarzuty jako „absurdalne i fałszywe kłamstwa” i stwierdziło, że sędziowie, którzy wydali nakaz, byli „motywowani antysemicką nienawiścią do Izraela”.
Prezydent Stanów Zjednoczonych Joe Biden nazwał wyrok „oburzającym” i zobowiązał się „zawsze stać po stronie Izraela przeciwko zagrożeniom dla jego bezpieczeństwa”. Stany Zjednoczone nie są sygnatariuszem MTK.
Teoretycznie nakaz MTK oznacza, że Netanjahu i Galant mogą zostać aresztowani, jeśli udadzą się do któregokolwiek z ponad 120 krajów, które są stronami trybunału. Jednak kilka rządów w Europie już zasygnalizowało, że nie aresztują izraelskiego przywódcy, jeśli ten postawi stopę na ich ziemi.
Kiedy prezydent Rosji Władimir Putin we wrześniu odwiedził Mongolię, która jest stroną MTK, nie został aresztowany, mimo że MTK wydał nakaz jego zatrzymania w związku z przymusowym transferem ukraińskich dzieci do Rosji.
Są kraje europejskie, które przysięgły zakuć Netanjahu w kajdanki — i te, w których nadal jest mile widziany. Nie wszystkie kraje przekazały swoje stanowisko w tej sprawie.
Holandia
Holenderski minister spraw zagranicznych Caspar Veldkamp powiedział, że Holandia zastosuje się do nakazu MTK i aresztuje Netanjahu, jeśli ten pojawi się w kraju. — Holandia wdraża Statut Rzymski w stu procentach — stwierdził, odnosząc się do traktatu założycielskiego sądu w Hadze.
Veldkamp miał odwiedzić Izrael w przyszłym tygodniu, ale jego podróż została odwołana przez izraelskiego ministra spraw zagranicznych Gideona Saara z powodu jego komentarzy popierających orzeczenie.
Irlandia
Premier Irlandii Simon Harris odpowiedział „Tak, absolutnie”, zapytany, czy Irlandia aresztuje Netanjahu.
— Wspieramy sądy międzynarodowe i stosujemy ich nakazy — powiedział.
Belgia
— Walka z bezkarnością wszędzie tam, gdzie popełniane są zbrodnie, jest priorytetem dla Belgii, która w pełni popiera pracę . Osoby odpowiedzialne za zbrodnie popełnione w Izraelu i Strefie Gazy muszą być ścigane na najwyższym szczeblu, niezależnie od tego, kto je popełnił — stwierdziło belgijskie ministerstwo spraw zagranicznych.
Belgijska wicepremier Petra De Sutter powiedziała, że „Europa musi zastosować się” do orzeczenia MTK i „podtrzymać nakazy aresztowania”.
Hiszpania
— Hiszpania szanuje decyzję Międzynarodowego Trybunału Karnego i będzie przestrzegać swoich zobowiązań i obowiązków w odniesieniu do Statutu Rzymskiego i prawa międzynarodowego — powiedzieli hiszpańskim mediom przedstawiciele rządu.
Hiszpańska minister pracy Yolanda Diaz również z zadowoleniem przyjęła decyzję MTK, mówiąc, że Madryt zawsze „stoi po stronie sprawiedliwości i prawa międzynarodowego”.
— Ludobójstwo narodu palestyńskiego nie może pozostać bezkarne — dodała.
Austria
Ministerstwo Spraw Zagranicznych Austrii nazwało orzeczenie MTK „całkowicie niezrozumiałym”. Niemniej jednak stwierdziło, że władze nie będą miały innego wyjścia, jak tylko aresztować Netanjahu.
Austriacki minister spraw zagranicznych Alexander Schallenberg potępił orzeczenie jako „absurdalne”, ale dodał, że „prawo międzynarodowe nie podlega negocjacjom i ma zastosowanie wszędzie”.
Słowenia
— Słowenia szanuje decyzję MTK dotyczącą nakazów aresztowania za domniemane zbrodnie wojenne i zbrodnie przeciwko ludzkości i w pełni się do niej zastosuje — powiedział premier Robert Golob.
Węgry
Premier Węgier Viktor Orban ogłosił, że nie tylko sprzeciwi się sądowi, ale chce rozwinąć czerwony dywan dla Netanjahu, zapraszając izraelskiego przywódcę do Budapesztu.
— To jest złe samo w sobie — powiedział Orban w wywiadzie dla węgierskiego radia państwowego, odnosząc się do orzeczenia.
— Nie ma więc innego wyboru: Musimy stawić czoła tej decyzji, więc jeszcze dziś zaproszę premiera Izraela, pana Netanjahu, do odwiedzenia Węgier — dodał.
Premier Węgier Viktor Orban i premier Izraela Binjamin Netanjahu
Czechy
Wielu czeskich polityków, w tym premier, minister obrony i minister spraw zagranicznych, skrytykowało orzeczenie MTK.
— Niefortunna decyzja MTK podważa jego autorytet w innych sprawach, gdy zrównuje wybranych przedstawicieli demokratycznego państwa z przywódcami islamskiej organizacji terrorystycznej — powiedział premier Czech Petr Fiala.
Minister obrony Jana Cernochova powiedziała, że zarzuty „powinny być poparte dowodami”.
Zgadzając się z punktami podniesionymi przez pozostałych dwóch ministrów, czołowy dyplomata Jan Lipavsky powiedział natomiast, że Czechy „zawsze będą opowiadać się za przestrzeganiem prawa międzynarodowego”.
Decyzja Czech pozostaje zatem niejasna, podobnie jak Niemiec, Włoch, Francji oraz Wielkiej Brytanii.
Niemcy
Minister spraw zagranicznych Niemiec Annalena Baerbock powiedziała, że Berlin „bada dokładnie, co oznacza dla jego wdrożenia w Niemczech”.
Główny rzecznik rządu Steffen Hebestreit powiedział dziennikarzom, że „trudno sobie wyobrazić, aby aresztowania mogły być dokonywane w Niemczech na tej podstawie”, odnosząc się do nakazu.
— Jakiekolwiek dalsze działania zostaną podjęte tylko wtedy, gdy przewidywany byłby pobyt premiera Benjamina Netanjahu i byłego ministra obrony Joawa Gallanta w Niemczech — dodał w oświadczeniu.
Włochy
Włoski minister spraw zagranicznych Antonio Tajani powiedział, że Włochy „popierają MTK”, ale „musi on odgrywać rolę prawną, a nie polityczną”, dodając, że Rzym zastanawia się, jak „zinterpretować” orzeczenie.
— Gdyby Netanjahu i Galant przyjechali do Włoch, musielibyśmy ich aresztować — powiedział włoski minister obrony Guido Crosetto. Dodał jednak: „Uważam, że wyrok MTK jest błędny”.
Wicepremier Włoch Matteo Salvini wyraził pełne poparcie dla izraelskiego premiera, mówiąc, że gdyby Netanjahu przyjechał do Włoch, „byłby mile widziany”.
— Zbrodniarzami wojennymi są inni — dodał.
Francja
Orzeczenie MTK „nie jest wyrokiem, ale formalizacją oskarżenia”, powiedział w oświadczeniu rzecznik francuskiego ministerstwa spraw zagranicznych.
— Francja przyjmuje tę decyzję do wiadomości. Zgodnie ze swoim wieloletnim zobowiązaniem do wspierania międzynarodowego wymiaru sprawiedliwości, potwierdza swoje zaangażowanie w niezależną pracę Trybunału, zgodnie ze Statutem Rzymskim — dodano w oświadczeniu.
Wielka Brytania
Rzecznik brytyjskiego premiera Keir Starmer potwierdził, że Wielka Brytania „będzie przestrzegać swoich zobowiązań prawnych”, ale dodał: „Nie będziemy wdawać się w hipotetyczne rozważania”, zapytany, czy Netanjahu zostałby aresztowany, gdyby przybył do Wielkiej Brytanii.
— Dochodzenia prowadzone przez międzynarodowe sądy karne rzadko stają się kwestią brytyjskich procesów prawnych — powiedziała minister spraw wewnętrznych Yvette Cooper.
Emily Thornberry, laburzystowska przewodnicząca komisji spraw zagranicznych w parlamencie, była bardziej stanowcza.
— Jeśli Netanjahu przyjedzie do Wielkiej Brytanii, naszym obowiązkiem wynikającym z Konwencji Rzymskiej będzie aresztowanie go na podstawie nakazu MTK — powiedziała.
— To nie jest kwestia tego, czy powinniśmy, jesteśmy do tego zobowiązani, ponieważ jesteśmy członkami MTK — stwierdziła.