Obecny system deportacji nielegalnych imigrantów w Unii Europejskiej okazuje się nieskuteczny. Jak wskazują dane, zaledwie 20% decyzji o powrocie do kraju pochodzenia jest faktycznie realizowanych. W odpowiedzi na te wyzwania Komisja Europejska pracuje nad nowymi regulacjami, które mają zwiększyć skuteczność procedur powrotowych i poprawić kontrolę nad migracją.
Nieefektywność dotychczasowych przepisów
Obowiązująca od 17 lat dyrektywa powrotowa miała uregulować proces odsyłania osób przebywających na terenie UE bez wymaganych zezwoleń. Jej głównym celem było zapewnienie godnego oraz sprawiedliwego traktowania osób objętych procedurą deportacyjną, przy jednoczesnym zwiększeniu skuteczności powrotów. Jednak w praktyce okazało się, że system nie funkcjonuje zgodnie z założeniami.
Z tego powodu Parlament Europejski i Komisja Europejska rozpoczęły prace nad nowymi przepisami. Kluczowe zmiany mają dotyczyć uproszczenia procedur oraz wprowadzenia skuteczniejszych mechanizmów egzekwowania decyzji deportacyjnych.
Nowe propozycje zmian
Jednym z istotnych problemów jest brak współpracy niektórych krajów pochodzenia migrantów z unijnymi organami. Często zdarza się, że państwa trzecie odmawiają przyjęcia swoich obywateli, co utrudnia skuteczne przeprowadzanie deportacji. W odpowiedzi na ten problem eurodeputowani proponują wprowadzenie sankcji wobec krajów, które nie chcą przyjmować deportowanych obywateli.
Dodatkowo, planowane zmiany zakładają:
-
Automatyczne rozszerzenie decyzji deportacyjnej na wszystkie państwa członkowskie UE,
-
Wydłużenie zakazu ponownego wjazdu na teren Unii dla deportowanych osób,
-
Większą swobodę państw członkowskich w dostosowywaniu procedur powrotowych do własnych regulacji prawnych.
Zmiana dyrektywy na rozporządzenie – szansa czy zagrożenie?
Obecne przepisy funkcjonują jako dyrektywa, co oznacza, że każde państwo członkowskie może dostosować je do swojego systemu prawnego. Nowe regulacje mają przyjąć formę rozporządzenia, co oznacza ich bezpośrednie obowiązywanie we wszystkich krajach UE.
Taki model może zwiększyć jednolitość przepisów i wyeliminować różnice pomiędzy państwami członkowskimi, jednak budzi także obawy o ograniczenie suwerenności krajów w kształtowaniu własnej polityki migracyjnej.
Czy Unia zmieni swoje podejście do migracji?
Obecna polityka migracyjna UE często jest postrzegana jako zachęta dla nielegalnych imigrantów. Wielu ekspertów zwraca uwagę, że obowiązujące przepisy bardziej chronią interesy migrantów niż państw przyjmujących.
Dlatego część europosłów postuluje wprowadzenie rozwiązań, które ograniczą napływ osób nielegalnie przekraczających granice. Proponowane środki obejmują m.in. tworzenie centrów powrotowych w krajach trzecich oraz wprowadzenie bardziej restrykcyjnych zasad dotyczących przyznawania ochrony międzynarodowej.
Perspektywy na przyszłość
Reforma polityki powrotów ma kluczowe znaczenie dla przyszłości europejskiej polityki migracyjnej. Jeśli nowe regulacje wejdą w życie, Unia może zwiększyć skuteczność deportacji i ograniczyć presję migracyjną. Jednak wiele zależy od tego, czy uda się osiągnąć kompromis pomiędzy skutecznością nowych przepisów a zachowaniem kompetencji państw członkowskich.
Najbliższe miesiące pokażą, czy Europa zdecyduje się na bardziej zdecydowane kroki w tej sprawie i czy zmiany te rzeczywiście wpłyną na poprawę bezpieczeństwa oraz kontroli nad nielegalną migracją.